Sport va madaniyat fakulteti haqida

Andijon davlat universitetining “Jismoniy madaniyat” fakulteti, sobiq Andijon davlat pedagogika institutining Ximiya-biologiya fakulteti qoshida “Jismoniy tarbiya” bo‘limi sifatida 1958-yil tashkil qilindi. Shu vaqtda ximiya-biologiya fakulteti dekani G.Sh.Ilyasov bo‘limga bevosita rahbarlik qildi. Shu yil jismoniy tarbiya mutaxassisligiga talabalar qabul qilindi.

1964-yilda kimyo, biologiya fakultetlari alohida mustaqil fakultetlarga ajratildi. Jismoniy tarbiya bo‘limi biologiya fakulteti ixtiyoriga o‘tkazildi. Fakultet dekani etib biologiya fanlari nomzodi, dotsent A.X.Yunusov tayinlandi. Kafedralar soni ko‘paydi, ularga iqtidorli yoshlar qabul qilindi. Pedagogika fanlari nomzodi, dotsent N.L.Myasnikov shu dargohda ish faoliyatini o‘qituvchidan boshlab fakultet dekanigacha bo‘lgan hamma bosqichlarni bosib o‘tdi. Umrining so‘nggi daqiqalarigacha yoshlarga ta’lim-tarbiya berishdek oliyjanob ishga sarflab keldi.

Kurash bo‘yicha G.G.Ayvazov, V.A.Alyoxin basketbol, R.R.Murtazin gimnastika, biologiya fanlari nomzodi, dotsent A.Gaydes jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi bo‘yicha yoshlarga ta’lim-tarbiya berdilar.

1965-yil “Jismoniy tarbiya” fakulteti mustaqil fakultet bo‘lib ajralib chiqdi. Fakultet dekani etib biologiya fanlari nomzodi O.Z.Ergashev tayinlandi. Fakultetga talabalar o‘zbek va rus guruhlariga alohida-alohida qabul qilindi. Fakultetning moddiy bazasi yaxshilandi. Kafedrada sezilarli o‘zgarishlar qilindi. Fakultet talabasi F.Pak boks bo‘yicha sobiq SSSR, Yevropa birinchiligida g‘alabalarga erishib xalqaro toifadagi sport ustasi talablarini bajardi, fakultetning obro‘yi va nufuzi butun respublikaga tanila boshladi.

1966-yil fakultetga tarix fanlari nomzodi, dotsent R.T.Komilov dekan etib tayinlandi. Fakultet terma jamoalari shahar, viloyat, Respublika birinchiligi musobaqalarida muvaffaqiyatli qatnashib fakultetda sportning klassik kurash va milliy kurash hamda sambo turlari bo‘yicha SSSR sport ustalari yetishib chiqdilar.

1974-yilda fakultet dekani etib fakultetda uzoq yillar ishlab kelgan pedagogika fanlari nomzodi, dotsent N.D.Myasnikov tayinlandi. Fakultetning o‘qituvchilari Sh.Abdullayev va N.Qoraboyevlar taniqli olimlar tibbiyot fanlari doktorlari T.Muravyov hamda A.Yarotskiylarning ilmiy rahbarligi va maslahatchiligi ko‘magida ilmiy izlanishlar boshlandi. Talabalarni sportdagi muvaffaqiyatlari ham sezilarli darajada ortib bordi. Fakultet talabalari shahar, viloyat va respublika miqyosidagi musobaqalarda qator muvaffaqiyatlarga erisha boshladilar.

Fakultetda 2 ta “Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi”, “Sport o‘yinlari va jismoniy tarbiya” kafedralari faoliyat ko‘rsata boshladi. Fakultetga bir qancha iqtidorli yoshlar o‘qituvchilikka qabul qilindi. O.J.Cholakov, N.K.Yuldashev, pedagogika fanlari nomzodi A.M.O‘rinboyev, V.S.Bayramova, Sh.G.Saidjonov, A.Madaminov, A.Mamatoxunovlarga o‘zlarining ustoz va murabbiylar bilan bir qatorda ilmiy tadqiqot ishlarini ham olib bordilar. Ular rahbarligida sport mahoratini oshirish guruhlarida shug‘ullangan talabalar shahar, viloyat va respublika birinchiligi musobaqalarida bir qator muvaffaqiyatlarga erisha boshladilar.

Fakultet talabalari bir qancha yirik musobaqalarda muvaffaqiyatli qatnasha boshladilar. Og‘ir atletika bo‘yicha O.Turg‘unov o‘z og‘irligi bo‘yicha rekord o‘rnatib, Xalqaro toifadagi sport ustasi talablarini bajardi. Sobiq SSSR terma jamoa tarkibiga kiritildi. Fakultet talabalari S.Ulmasova 3000 m yugurishda SSSR va jahon rekordini o‘rnatib SSSRda xizmat ko‘rsatgan sport ustasi unvonini oldi. 1000 m ga yugurishda talaba Z.Axtyanova sobiq SSSR rekordini o‘rnatib xalqaro toifadagi SSSR sport ustasi normasini bajardi. Andijonda chim ustida xokkey qizlar jamoasi vakillari, fakultet talabalari L.Axmedova, N.Nabatnikovalar SSSR birinchiligi g‘olibligini qo‘lga kiritib fakultetning nufuzli, butun mamlakat bo‘ylab yoyilishida munosib ulush qo‘shdilar.

Fakultetda ilmiy tadqiqot ishlarga alohida e’tibor berildi. Fakultet o‘qituvchilarini ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb qilish, mamlakatimizning yetuk ilmiy tadqiqot markazlari bilan aloqalar yo‘lga qo‘yildi. Izlanuvchi tadqiqotchilik ishlariga alohida e’tibor berildi.

Undan so‘ng fakultetga E.K.Xalilov (1988-1997) I.Mamatoxunov (1997-2000), N. Yuldashev (2000-2008), S.Niyazov (2008-2010), X.X. Soliyev (2010-2013), B.M.Nosirov (2013-2020) ishlab keldilar, Z.Jumaqulov 2020-yildan hozirgi kunga qadar dekan lavozimida boshqarib kelmoqda. 2024-yildan jismoniy madaniyat fakulteti Sport va san’at fakultetiga o‘zgartirildi, 2025-yildan esa Sport va madaniyat fakulteti etib faoliyat olib bormoqda.

O‘QUV JARAYONI

Sport va san’at fakultetida bugungi kunda 61010200 – Sport faoliyati futbol, 61010200 – Sport faoliyati boks, 61010200 – Sport faoliyati kurash 61010200 – Sport yengil atletika, 61010200 – Sport faoliyati badiiy gimnastika, 61010200-Sport faoliyati belbog‘li kurash, 61010200 – Sport faoliyati stol tennisi, 61010200 – Sport faoliyati voleybol, 61010200 – Sport faoliyati basketbol, 61010300 – Adaptiv jismoniy tarbiya va sport, 66021150 – Cholg‘u ijrochiligi, 6021140 – Vokal san’ati, 60210500 – Rangtasvir, 60210800 – Amaliy san’at, 61010300 – Sport faoliyati (futbol, boks, kurash, voleybol, basketbol, badiiy gimnastika bo‘yicha), 5112000 – Jismoniy madaniyat, 60210500 – Rangtasvir: dastgohli, 60210800 – Amaliy sanat badiiy kulolchilik, 60211400 – Vokal san’at an’anaviy xonandalik, 60211500 – Cholg‘u ijrochiligi xalq cholg‘ulari, 60212000 – Madaniyat va sanat, 60210500 – Rangtasvir: Sport va san’at fakulteti negizidagi ta’lim yo‘nalishlari boyicha mutaxassis-kadrlar tayyorlanmoqda. Shuningdek, hozirgi kunda sport va san’at fakultetida 300 nafardan ziyod, Olimpiada, jahon, osiyo, xalqaro va respublika, turli ko‘rik-tanlovlar g‘olib va sovrindorlari tahsil olmoqda. Ushbu talabalarga 100 dan ortiq professor-o‘qituvchilar ta’lim-tarbiya bermoqda.

TO‘GARAKLAR FAOLIYATI

Sport va san’at fakulteti tarkibidagi kafedralarda bugungi kunda “Futbol”, “Voleybol (erkaklar)”, “Voleybol (ayollar)”, “Basketbol”, “Qo‘l to‘pi (qizlar)”, “Qo‘l to‘pi (erkaklar)”, “Yengil atletika”, “Stol tennisi”, “Belbog‘li kurash”, “Erkin va Yunon-rum kurashlari”, “Gimnastika”, “Shaxmat”, “Dutorchilar”, “Maqomchilar”, “Yosh vokalchi”, “Miniatyura va xattotlik”, “Musavvir” to‘garaklari tashkil etilgan va ularga malakali professor-o‘qituvchilar rahbarlik qilmoqdalar. To‘garaklar iqtidorli talabalarni o‘zida birlashtirgan bo‘lib, to‘garak a’zolari tegishli yo‘nalishlar bo‘yicha ilmiy-ijodiy faoliyat bilan shug‘ullanmoqdalar. To‘garak a’zolarining ilmiy tadqiqot ishlari natijalari universitetning quyidagi rasmiy veb-sayti hamda ijtimoiy tarmoqlarida aks ettirilib boriladi:

www.adu.uz

Facebook:www.fb.com/andsu.uz

Instagram:www.instagram.com/adu.uzb

Twitter:www.twitter.com/adu_uz

Youtube:www.youtube.com/aduuz

adu_sport va san’at fakulteti.

Har yili to‘garak a’zolari orasidan nomdor stipendiatlar va turli tanlov g‘oliblari va sovrindorlari yetishib chiqmoqda.

MA’NAVIY-MA’RIFIY ISHLAR

Sport va san’at fakultetidagi barcha guruhlarda muntazam ravishda ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar, turli kechalar, tanlovlar va sport musobaqalari o‘tkaziladi. Fakultet jamoasi universitet, shahar, viloyat, respublika miqyosidagi ko‘plab ma’naviy-ma’rifiy, ilmiy-amaliy va sport tadbirlarida faol ishtirok etib kelmoqda.

Xaitov Abdulxamid Abdumannobovich